17. yüzyılın en muhteşem gemilerinden 4 adedi Grand Turk (Büyük Türk) adı ile anılıyordu. Gemilerin ilki, 1781’de ABD’de Salem’li zengin Elias Hasket Derby tarafından denize indirildi. Osmanlı Devleti ve Osmanlı padişahları o döneme damgasını vurmuş, güç sembolü durumundaydılar. Hatta Osmanlı pasaportlarında bile imparatorluğun mensupları, “Büyük Türk” olarak anılırlardı. Devrin en büyükleri olan bu gemilere, o nedenle “Grand Turk (Büyük Türk-Muhteşem Türk)” adı verildi.
Grand Turk adı verilen yelkenli gemilerin sayısı 1788’e kadar 4 adede çıktı. Grand Turk’ler zamanla, Çin ile yapılan ticaretin önemli bir bölümünü gerçekleştirmeye başladı. Grand Turk I, Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nın kazanılmasında da önemli rol oynadı.
Grand Turk’ler inşa edilmeden önce, Derby’nin 26’ya yakın ticaret gemisi vardı ve bu gemileri İngilizlere vergi vererek işletebiliyordu. Mayıs 1781’de denize indirilen ilk Grand Turk, korsanlara ve diğer saldırılara karşı en güçlü silahlarla donatılmıştı ve gemide 120 denizci çalışıyordu. Zamanın sıradan gemileri sadece 25 tayfayla yola çıkıyordu.
İngilizlere karşı savaşın başlamasıyla, Grand Turk I, Kaptan Thomas Simmons yönetiminde denize açıldı; 13 Haziran 1781 tarihinde Defians ve Venus adlı İngiliz gemilerini ele geçirdi. Geminin kaptanı ve mürettebatı başarıları nedeniyle, ABD hükümeti tarafından mükâfatlandırıldı.
Grand Turk I’in yeni kaptanı Joseph Pratt oldu. Pratt ve tayfası, 22 ay içinde en az 16 İngiliz gemisini ele geçirdi ve İngiltere’nin ticaretine önemli bir darbe vurdu.
ÇİN İLE TİCARET
Grand Turk I’in Çin’e ilk seferi 1786’da gerçekleşti. Çin’e ulaşmayı başarmış olan üçüncü Amerikan gemisi oldu. 1786 Ağustos’unda, Grand Turk II ve III denize indirildi ve büyük kârlarla Boston’dan Çin’e et, patates, un, peynir taşımaya başladılar.
Grand Turk I, değerinin iki katı bir para teklif edilince, Derby’nin oğlu tarafından 13.000 dolara bir Fransız tüccara satıldı ve muhtemelen adı değiştirildi.
Aşağıda resmi görülen Grand Turk I, Titanic, Santa Maria, Golden Hind gibi dünya gemicilik tarihi kronolojisinde yer alan gemilerden biri oldu. Grand Turk gemilerinin dördü de birbirinin benzeriydi. Ticaret gemisi olarak kullanıldıklarında, her seferinde kendi değerinin iki katı kadar kâr ediyorlardı.
virahaber.com