ABD’nin İran’daki nükleer tesislere yönelik saldırılarının ardından İran Meclisi, misilleme olarak Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasını önerdi. Nihai kararı ise İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi verecek.
İran Meclisi Ulusal Güvenlik Komisyonu Üyesi İsmail Kevseri, "Meclis, Hürmüz Boğazı’nın kapatılması gerektiği sonucuna vardı. Ancak nihai karar, Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi’ne aittir" ifadelerini kullandı.
Dünya Petrol Arzının Üçte Biri Tehlikede
Basra Körfezi’ni Umman Körfezi’ne bağlayan Hürmüz Boğazı’ndan günde yaklaşık 20 milyon varil petrol taşınıyor. Bu miktar, küresel petrol arzının yaklaşık üçte birine denk geliyor. Boğazın kapanması, yalnızca enerji fiyatlarını değil, küresel tedarik zincirini de derinden sarsabilir.
ABD ve Batılı ülkeler, boğazın kapatılmasını "kırmızı çizgi" olarak nitelendirirken, böyle bir senaryonun askeri müdahaleye neden olabileceğini açıkladı.
Deniz Taşımacılığı İçin Kritik Uyarılar
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Asset Ocean Freight Denizyolu Müdürü Burak Kerimoğlu, Hürmüz Boğazı gibi jeopolitik açıdan hassas geçitlerin kapanmasının yalnızca bölgeyi değil, tüm dünyayı etkileyebileceğine dikkat çekti. Firmalara proaktif planlama çağrısında bulunan Kerimoğlu, şu stratejik önlemleri sıraladı:
Alternatif rotalar ve limanlar değerlendirin. Jebel Ali yerine Salalah, Port Said gibi limanlar tercih edilebilir. Süveyş geçişi riske girerse Ümit Burnu rotası gündeme alınmalı.
Transshipment planlarınızı gözden geçirin, transit süreler uzayabilir; bu nedenle operasyonel planlamaları güncelleyin ve müşterilere tahmini varış bilgilerini şeffaf şekilde iletin.
Dijital takip sistemleri kullanarak kritik yükleri anlık izleyin.
Konteyner krizi yaşanabilecek hatlar için priority booking gibi erken rezervasyon seçeneklerini değerlendirin.
Bozulabilir ürünler için özel takip planları oluşturun. Isı kontrollü taşımalar için izleme sistemleri ve süre planlaması güçlendirilmeli.
Yedek hat ve taşıyıcı listeleri hazır bulundurulmalı; tek bir servis sağlayıcıya bağımlı kalınmamalı.
Müşteri ve tedarikçileri önceden bilgilendirin, riskleri ve çözüm yollarını paylaşmak güveni ve süreç yönetimini artırır.
“Günümüzde proaktif planlama artık bir ayrıcalık değil, zorunluluk. Hazırlıklı olan firmalar her zaman bir adım önde olur,” diyen Kerimoğlu, krizin etkilerinin ancak önlem alınmasıyla hafifletilebileceğini vurguladı.
Bakan Şimşek’ten Ekonomik Spekülasyonlara Uyarı
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de konuyla ilgili sosyal medya hesabından açıklamalarda bulundu. İran-İsrail savaşı ve Hürmüz Boğazı'nın olası kapanmasının Türkiye ekonomisine olası etkilerine dair çıkan haberlere karşı, kamuoyunu temkinli olmaya çağırdı.
“Artan jeopolitik gerginliklerin Türkiye ekonomisine etkilerini çok boyutlu olarak analiz ediyoruz. Kurumlarımız güçlü bir eşgüdüm içinde ve gerekli tedbirleri hızlı şekilde almaya hazırdır,” diyen Şimşek, şu ifadeleri kullandı:
“Hürmüz Boğazı’nın kapanması durumunda senaryolar üzerinden ekonomimize yönelik yapılan spekülasyonlara lütfen itibar etmeyiniz. Programımızla ekonomimizin şoklara karşı direncini önemli ölçüde artırdık. Enflasyonla mücadelede kararlıyız.”
Vira Haber