Çanakkale Savaşı sırasında 13 Aralık 1914 tarihinde İngiliz denizaltısı B-11 tarafından batırılan Mesudiye zırhlısı 35 denizciyle birlikte 20 metre derinlikte yatarken, onu batıran denizaltı ise Avustralya'nın Canberra kentine bağlı Holbrook kasabasının girişinde sergileniyor.
Osmanlı Devleti'nin en büyük savaş gemisi olarak 1874 yılında İngiliz tersanelerinde yapılan Mesudiye zırhlısı, 1. Dünya Savaşı'nda düşmanla mücadelede büyük yararlar sağladı. Gemiyi ortadan kaldırmak için İngilizler, Norman Douglas Holbrook komutasındaki 9 yıllık denizaltıyı görevlendirdi. B-11 denizaltısı, anaforlar ve zorlu akıntılara rağmen Çanakkale Boğazı'ndaki mayın hatlarının beşini geçerek ilerledi. 13 Aralık 1914 tarihinde boğazın Sarısığlar koyuna demirleyen Mesudiye zırhlısını yakalayan denizaltı, 800 metreden torpilleyerek Mesudiye'yi batırdı. B-11 denizaltısı, Türk bataryalarının top ateşlerine ve gambot takibine rağmen kurtulmayı başardı. Bu olay, bir denizaltının düşman savaş gemisini batırmasının ilk örneği oldu. B-11 denizaltısının kaptanı Norman Douglas Holbrook, bu başarısı nedeniyle İngiltere'nin en yüksek nişanı olan Victoria Nişanı aldı. Mesudiye zırhlısının batmasının ardından su üzerinde kalan topları sökülerek, kıyıdaki bataryalara monte edildi. Bu bataryalardan yapılan atışlarla Fransızların Bouvet zırhlısı büyük hasar gördü ve savaşamaz duruma geldi.
Onlar anıt yaptı, biz derin sularda unuttuk
O dönemde İngiliz monarşisi altında bulunan Avustralya'nın Canberra kentinde bir kasaba kuruldu. Kasabaya B-11 denizaltısının kaptanı Norman Douglas Holbrook'un adından esinlenerek 'Holbrook' ismi verildi. Kasaba halkı, 1950 yılında İngiliz Donanması tarafından satılığa çıkarılan B-11 denizaltısını ortak bir kampanya düzenleyerek satın aldı. Satın alınan denizaltı anıtlaştırılarak, kasabanın girişine konuldu. 60 yıldır Holbrook kasabasının girişinde sergilenen B-11 denizaltısının üzerine çakılan plakada, 'Mesudiye zırhlısını batıran B-11 denizaltısının tarihi bir kahramanlık görevi' yaptığı anlatılıyor. Yine Holbrook kasabasının tanıtım broşürlerinde de, B-11 denizaltısının Çanakkale'de büyük başarılar göstermesinden dolayı İngiltere hükümetinin en yüksek başarı ödülünü aldığı vurgulanıyor. İngiliz ve Avustralyalılar B-11 denizaltısını anıtlaştırırken, Mesudiye zırhlısı Çanakkale'nin derin sularında bekleyişini sürdürüyor.
Holbrook-Mesudiye kardeş olamadı
Öte yandan, 2001 yılında Ordu'nun Mesudiye ilçesinin ismini taşıyan Mesudiye zırhlısı ile onu batıran B-11 denizaltısının komutanı Holbrook'un ismini taşıyan Holbrook kasabasını 'kardeş şehir' yapma girişimleri başarısızlıkla sonuçlandı. Yapılan görüşmeler sonunda bu fikir iki şehrin belediye meclislerinde gündemine getirildi ve olumlu karşılandı ancak daha sonraki yıllarda unutuldu. Aradan 10 yıl geçmesine rağmen iki şehir yöneticilerinin ilgisizliği sebebiyle bir türlü 'kardeş şehir' anlaşması yapılamadı.
Mesudiye Belediye Başkanı İsa Gül, Holbrook kasabası ile kardeş şehir olma konusunda bugüne kadar hiçbir gelişme olmadığını söyledi. Konunun 10 yıl önce gündeme geldiğini, birkaç yıl konuşulup tartışıldığını, ancak daha sonra unutulup gittiğini kaydeden Gül, "İki taraftan da bir çalışma ve girişim olmadı. Bundan sonra bir şey olacaksa, bir girişim yapmak gerekirse ben gereken desteği veririm. Tüm bürokratik işlemlerin halledilmesi için ne yapılması gerekiyorsa yaparım. Ancak karşı tarafın da istemesi lazım" dedi.
Haberx