1 Temmuz Salı günü, Beşiktaş Barbaros Hayreddin Paşa Anıtı önünde düzenlenen Denizcilik ve Kabotaj Bayramı kutlama törenine İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran’ın yanı sıra İstanbul Valisi Davut Gül, Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclis Başkan Vekili Gökhan Gümüşdağ, Kuzey Deniz Saha Komutanı Koramiral Mustafa Kaya, İstanbul Vali Yardımcısı Şevket Atlı, İstanbul İl Jandarma Komutanı Tümgeneral Yusuf Kenan Topcu, İl Emniyet Müdürü Selami Yıldız, Sahil Güvenlik Marmara ve Boğazlar Bölge Komutanı Tuğamiral Serkan Tezel, UAB Denizcilik Genel Müdürü Ünsal Baylan, UAB Kıyı Emniyeti Genel Müdürü Mustafa Bankaoğlu, İstanbul Bölge Liman Başkanı Mustafa Kıran, İMEAK DTO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Recep Düzgit, İMEAK DTO Yönetim Kurulu üyesi İsmail Görgün, İMEAK DTO Meclis üyesi Cihat Yavuz Güler, Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nafiz Arıca, denizcilik sektörü temsilcileri ve vatandaşlar katıldı. Öte yandan Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü ve Sahil Güvenlik Komutanlığına bağlı gemiler, İstanbul Boğazı'nda tazyikli su sıktı.

Tamer Kıran: “Montrö Boğazlar Sözleşmesi Uluslararası İlişkiler Açısından Hayati Bir Belge”

Saygı duruşu ve İstiklal Marşı ile başlayan tören protokol konuşmaları ile devam etti. Törende İMEAK DTO Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran da bir konuşma yaptı. Cumhuriyetimizin “mavi vatanı” olan denizlerimizdeki bağımsızlığın ve egemenliğin simgesi 1 Temmuz Kabotaj Bayramı’nın 99’uncu yıl dönümünü kutlamanın haklı gururun yaşandığını söyleyerek sözlerine başlayan Kıran, bir devletin kendi limanları arasında yolcu ve yük taşıma hakkı olan kabotaj hakkının kapitülasyonlarla yabancılara devredilmesine karşın 24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Antlaşması ile geri alındığını belirtti: “Kabotaj hakkı, 1926 yılında yürürlüğe giren Kabotaj Kanunu ile Türk bayrağı altında deniz taşımacılığının yalnızca Türk vatandaşlarına ait olduğunu ilan eden bir kazanımdır. Bu hayati kazanım, on yıl sonra 20 Temmuz 1936 tarihinde imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile daha da pekişmiştir. Türkiye, Montrö sayesinde Türk Boğazları’nın denetimini tam anlamıyla kazanmış; Karadeniz'de barışın ve istikrarın teminatı haline gelmiştir. Montrö’nün uluslararası ilişkilerde ne kadar hayati bir belge olduğu ve bölgesel dengeyi nasıl koruduğu ise, yakın geçmişte yaşanan ve halen devam eden siyasi ve ekonomik gelişmelerle bir kez daha net biçimde ortaya çıkmıştır. Bugün anıtının önünde toplandığımız, tarihe mal olmuş Kaptan-ı Derya Barbaros Hayreddin Paşa'nın yüzyıllar önce dile getirdiği ‘Denizlere hâkim olan, cihana hâkim olur’ sözü, günümüzde de aynı önemini ve değerini korumaktadır. Keza, Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk de, 1 Kasım 1937 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi 5. Dönem açılış konuşmasında şu sözleri dile getirmiştir: ‘En güzel coğrafi vaziyette ve üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye; endüstrisi, ticareti, sporu ile en ileri denizci millet yetiştirmek kabiliyetindedir. Bu kabiliyetten istifade etmeyi bilmeliyiz. Denizciliği, Türk'ün büyük millî ülküsü olarak düşünmeli ve onu az zamanda başarmalıyız.’”

“Denizciliğin Başarıları Ülkemize Yüksek Düzeyde Katma Değer Sağlıyor”

Ülkemizde büyüme ve dönüşüme odaklanarak gelişme hızı açısından öncü sektörlerden biri haline gelen denizcilik sektörünün 2024 yılı itibarıyla dünyanın en büyük filosunu yöneten ülkeler arasında 52 milyon deadweight ton kapasiteye ulaşarak 11’inci sıraya yükseldiğini, Türk sahipli filonun ise dünyada ilk 10’a girme hedefine iyice yaklaştığını hatırlatan Kıran son yıllarda askeri ve sivil tersanelerimizde neredeyse her tipte modern ticaret, savaş ve insansız su aracı inşa edilmesi ve bunların çeşitli ülkelere ihraç edilmesinin ulaştığımız seviyeyi kanıtladığını: bu başarıların ekonomimize yüksek düzeyde katma değer sağladığının altını çizdi.

Kıran, sözlerine şöyle devam etti: “Denizcilik, yalnızca bir ekonomi meselesi değil; aynı zamanda bir egemenlik ve millî güvenlik meselesidir. Bu bağlamda, Mavi Vatan vizyonu, Türkiye'nin denizlerdeki hak ve menfaatlerini koruma kararlılığının açık bir ifadesidir. Üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olarak, yalnızca kıyılarımız değil, kıta sahanlığımız da bize aittir. Denizlerimizde yürütülen enerji arama faaliyetleri, liman yatırımları, donanma gücümüz ve deniz yetki alanlarımıza sahip çıkma irademiz, bu vizyonun omurgasını oluşturmaktadır. Denizciliğe yapılacak her yatırımın aslında bağımsızlığımıza, güvenliğimize ve kalkınmamıza yapılmış bir yatırım olduğu asla unutulmamalıdır. Türk milleti, tarihinden aldığı ilhamla denizlerdeki hâkimiyetini barış içinde ancak kararlılıkla sürdürmelidir; bu, 21. yüzyılın en stratejik gerekliliklerinden biridir. Önümüzdeki yıl 100. yıl dönümünü kutlayacağımız Kabotaj ve Denizcilik Bayramı'nın önemi daima hatırda tutulmalıdır.”

Yeni nesillerin çok küçük yaşlardan itibaren denizciliğin tanıtılması ve sevdirilmesi suretiyle, millî bir denizcilik kültürü ve bilinci oluşturulmasının önemini bir kez daha vurgulayan kıran konuşmasının sonunda “Bu duygu ve düşüncelerle, başta denizciliği Türk milletine büyük bir ülkü olarak gösteren Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, tarihimize mal olmuş tüm denizcilerimizi; deniz savaşlarında, deniz kazalarında hayatını kaybeden tüm şehitlerimizi ve bu mesleğe emek veren, ebediyete irtihal eden büyüklerimizi rahmet ve minnetle anıyor; tüm denizcilerimizin ve halkımızın Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’nı içtenlikle kutluyorum” dedi.

Durmuş Ünüvar: “Uluslararası Ticaret Hacmimizin Yüzde 80'ininden Fazlası Deniz Yoluyla Taşınmaktadır”

Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar ise Kabotaj Bayramı'nın önemine dikkat çekerek “Bu kazanım denizciliğimizin bugünlere gelmesinde önemli bir temel taşı oluşturmuştur. Bu kanun genç Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşuyla ilan ettiği tam bağımsızlığının karasularındaki egemenliği ile pekiştirilmesidir. Günümüzde üretmek önem arz ediyor. Üretim için gerekli olan hammadde, lojistiği ve üretilen lojistiğin değeri ile bu lojistiğin sürdürülebilirliği en az üretim kadar önem arz etmektedir. Uluslararası ticaret hacmimizin yüzde 80’ininden fazlası, ülkemizde ise yüzde 87’den fazlası deniz yoluyla taşınmaktadır. Ürettiğiniz değerin lojistik maliyetini de hesap etmek zorundasınız. Ülkeler sürekli bu maliyetleri düşürücü yen projeler, yollar ve koridorlar peşindedir” dedi.

Davut Gül: “Denizlerde Gücümüze Güç Katıyoruz”

İstanbul Valisi Davut Gül, “1 Temmuz, bizler için sadece bir tarih değildir. Aynı zamanda kara sularımızda mutlak bağımsızlığımızı kazandığımız, denizlerimizde egemen olduğumuzu tüm dünyaya yeniden ilan ettiğimiz gündür. Mavi Vatan'ımızda ticareti millileştirdiğimiz gündür. Denizciliğimizin gelişmesinde ve ilerlemesinde çok büyük katkısı olan bugünü;  99 yıldır Denizcilik ve Kabotaj Bayramı olarak kutlamanın onurunu yaşıyoruz. Büyük denizcimiz Barbaros Hayrettin Paşa'nın ‘Denizlere hakim olan, cihana hakim olur’ sözünden aldığımız ilhamla modern tersanelerimizde gemilerimizi üretiyor, denizlerde gücümüze güç katıyoruz. Denizciliğin her alanında dünyayla rekabet eden bir ülke olma yolunda kararlılıkla ilerliyoruz” şeklinde konuştu.

Konuşmaların ardından Kuzey Deniz Saha 1.Sınıf Bando Komutanlığı ile İstanbul Teknik Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Boru Trampet Takımı konser verdi. Daha sonra protokol Barbaros Hayreddin Paşa Türbesi’ni ziyaret etti, Vali Davut Gül anı defterini imzaladı. Tören, Deniz Şehitleri için denize çelenk bırakılması ve su gösterisinin ardından sona erdi.

Vira Haber