Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's'in hafta içinde “Türkiye darbe girişiminin yarattığı büyük şoku atlattı” yönündeki açıklamaları ile moral bulan piyasalar gelen not indirimi ile şaşkına döndü. Mayıs 2013'te dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan'ın ABD ziyaretinden bir gün sonra Türkiye'nin notunu ‘yatırım yapılabilir' seviyeye yükselten Moody's, bu kez Cumhurbaşkanı sıfatı ile Erdoğan ABD'de temaslarını sürdürürken kredi notunu indirdi.

Türkiye'nin oldukça değerli iki ‘yatırım yapılabilir' notundan birini kaybetmesinin para piyasalarında dalgalanma yaşanması bekleniyor. Ancak not indiriminden sonra TL'nin dolar karşısında dirençli durması ve kararın çok tartışmalı olması da piyasalar üzerindeki etkisini sınırlayacak. ABD Merkez Bankası'nın (FED) yakın dönemde faiz artırmayacağının görülmesi ve Japonya'nın parasal teşvik adımlarına devam etmesi gelişen ülke piyasalarını desteklerken, Türk piyasalarında dalgalanmanın sınırlı kalmasına destek verecek. Nitekim Moody's'in aldığı karardan sonra bankalararası piyasalarda dolar, 2.98 lira seviyelerinde kaldı. Bu durum kurdaki dalgalanmanın uzun ömürlü olmayacağının önemli bir göstergesi oldu.

21 basamaklı not sistemine sahip olan Moody's Türkiye'nin kredi notunu sadece bir basamak indirerek ‘Ba1'e indirirken, görünümü ise ‘durağan'a çevirdi. İndirim Türkiye için oldukça zor bir sürecin başlangıcı olabilir. Küresel fonlar, en az 2 kredi derecelendirme kuruluşundan ‘yatırım yapılabilir' not alan ülkelere yatırım yapıyor. Moody's kararı sonrası artık küresel fonlar Türkiye'ye yatırım yapamayacak, yatırımları olanlar da Türkiye'den çıkacak. Sermaye çıkışının en fazla 10 milyar doları bulabileceğini belirten ekonomistler, “Bu durum Türkiye için yönetilebilir” değerlendirmesi yaptı.

Fitch dikkatle izlenecek

Uzmanlar, Türkiye'ye ‘yatırım yapılabilir' notu veren tek kuruluş olan Fitch'in kredi notunun artık çok daha değerli ve hassas bir konumda olduğuna dikkat çekti.

Fitch, 19 Ağustos'ta kredi notunu ‘BBB-‘ ile ‘yatırım yapılabilir' olarak teyit etti. ‘Durağan' olan not görünümünü ise ‘negatif'e çevirdi. Moody's'in not indirimine gitmesinden sonra Fitch'in görünümü ‘negatif'te tutması daha kritik bir anlama sahip oldu. Zira görünümün ‘negatif'e çekilmesi kredi notu için tehlikeye işaret ediyor. Uzmanlar, Türkiye'ye ‘yatırım yapılabilir' veren tek kuruluş olan Fitch'in kredi notunun artık çok daha değerli ve hassas bir konumda olduğuna dikkat çekti. Başarısız darbe girişiminden bir gün sonra Türkiye'nin kredi notunu indiren Standard&Poor's'un 6 Kasım'da yapacağı açıklamalar ve Moody's'in 4 Aralık'ta yapacağı değerlendirmeler piyasalar için artık çok daha kritik öneme sahip olacak. ABD yayın kuruluşu Bloomberg, Moody's'in not indirim kararından sonra Türkiye'nin cari açığı çevirmek için yabancı sermaye bulmakta zorlanacağını belirtti. Haberde yatırım bankası JPMorgan Chase'in geçen ağustos ayı tahminine göre, Türk tahvillerinden 8.7 milyar dolarlık zorunlu yabancı sermaye çıkışı yaşanabileceği kaydedildi.

Bloomberg ayrıca, kredi piyasalarının bir süredir Türkiye'ye spekülatif yaklaştığını belirterek, Türkiye'nin 5 yıllık tahvillerini sigortalama riskinin göstergesi sayılan temerrüt takası sözleşmesi (CDS) puanının 248 olduğunu hatırlattı. Kredi notu Türkiye ile aynı olan Slovenya ve Romanya'nın CDS'lerinin Türkiye'ninkinin yarısı kadar olduğuna dikkat çekilen haberde kredi notu “çöp” seviyesindeki Rusya'nın bile 40 puan daha düşük CDS'ye sahip olduğu vurgulandı.

Reformlar önemli olacak

Alan Yatırım Menkul Değerler Kıdemli Analisti Eda Önder Öztürk, Moody's'in kararının ‘rasyonel' olmadığına işaret ederken, Türkiye'nin notunu yeniden yükseltebilmek için reformlara asılması gerektiğini dile getirdi. Geçen hafta
Moody's tarafından yapılan ‘darbe girişiminin ardından Türkiye ekonomisinde şoklar atlatıldı' açıklamasını hatırlatan Öztürk, şöyle devam etti: “Türkiye'ye ‘yatırım yapılabilir' notu veren tek kredi derecelendirme kuruluşu olarak Fitch kaldı. Bu nedenle birçok global fon, ‘en az iki kredi derecelendirme kuruluşundan yatırım yapılabilir seviyede not alma' koşulunu kaybeden Türkiye'ye yatırım yapamayacak.” Önümüzdeki günlerde Türkiye'ye para girişinde sıkıntıların yaşanacağını aktaran Öztürk, “Reformları uygulayıp kredi notunu geri almak için gerekli çabayı sarf etmek gerekli” dedi. Öztürk, kararının Türk Lirası cinsinden varlıkların fiyatlamalarında kısa süreli bir dalga yaratabileceğini ancak bu durumun bir son değil, reformların harekete geçmesi için bir başlangıç olarak değerlendirilmesi gerektiğini dile getirdi.

Faiz indirimi zora girdi

ABD Merkez Bankası'nın (FED) kısa vadede faiz artırmayacağının görülmesi ile eli rahatlayan Merkez Bankası geçen hafta 25 baz puanlık yeni bir indirimle faiz koridorunun üst bandını yüzde 8.25'e indirdi.  Son altı ayda 250 baz puan indiren Merkez Bankası'nın Moody's'in kredi notunu  düşürmesinin ardından yeni bir hamle yapması ise oldukça güç olacak. Merkez Bankası'nın 20 Ekim'de yapacağı toplantıda yeni bir indirime gitmesine kesin gözüyle bakılıyordu.  Ancak, dolar karşısında zayıf düşecek TL'nin Merkez Bankası'na yeni bir indirim için  için fırsat tanımayacağı belirtiliyor.

FED iyimserliği baskıyı azaltır

Destek Menkul Değerler Araştırma Müdürü Murat Tufan, Moody's kararının ardından borsa ve kurlarda görülecek tepkilerin, reform mesajı ve FED iyimserliği ile atlatılabileceğini dile getirdi. Türkiye'nin yatırım yapılabilir notunu kaybetmesi ile TL varlıklarının olumsuz etkileneceğini aktaran Tufan, karar sonrası için, “Bazı büyük fonların ülke tahvillerini satın alabilmesi için en az iki kredi derecelendirme kuruluşunun yatırım yapılabilir not vermesi gerekiyor. Türkiye'nin bu özelliği kaybetmesi sonrası dolarda yükselişlerde  3.0150 – 3.0240 lira direnç bölgesine doğru sürebilir. Borsa İstanbul'da ise kritik 75.000 puan desteği hafta boyunca ön plana çıkabilir. Ancak, FED iyimserliğinin sürmesi ve siyasilerin reformların devam edeceğine yönelik mesajlarının TL varlıklarının yeniden dengelenmesinde etkili olabilir” değerlendirmesini yaptı.

Borsa 70 bine doğru gider

Moddy's'in ‘sürpriz' not kararının Türk varlıkları açısından büyük bir risk oluşturduğunu belirten IşıkFX Başanalisti Gizmen Nalbantlı, yapılan indirimin Türkiye için oldukça zor bir sürecin başlangıcı olabileceğine işaret etti. Moody's kararı sonrası artık küresel fonların Türkiye'ye yatırım yapamayacağını, yatırımları olanların da Türkiye'den çıkabileceğini dile getiren Nalbantlı, “Artık sadece daha muhafazakar fonlar Türk tahvillerini alabilecek. Bununla birlikte Türk varlıklarından 8-10 milyar dolar arası para çıkabilir” dedi. Nalbantlı, TL'de değer kaybının hızlanabileceğine işaret ederek, kurda önümüzdeki hafta 3 TL'nin üzerinin görülebileceğini belirtti. İlerleyen süreçte ise bir önceki zirve olan 3.09-3.10 bölgesinin görülebileceğini aktaran Nalbantlı, Borsa İstanbul'un ise yeniden 70 bin puan yolculuğunun başlayacağını sözlerine ekledi.

Fitch de not indirimi yapabilir

Kapital FX Araştırma Uzmanı Enver Erkan, kredi derecelendirme kuruluşu Moody's tarafından geçen hafta içinde yapılan olumlu açıklamayı hatırlatarak, bunun ardından gelen not indirimi kararının “sürpriz” olduğunu söyledi. “Türkiye ekonomisinin darbe girişiminden sonra hızla toparlandığı yönündeki açıklama nedeniyle, karar bir beklenmedik gelişme etkisi yaratacaktır” diyen Erkan, bu kararın ardından büyük emeklilik fonlarının Türk tahvillerinden çıkacağını, dış finansman sorunu yaşanacağını ve Türk bankalarının dış borçlanma maliyetlerinin artacağını dile getirdi.  Üç büyük kredi derecelendirme kuruluşu içinde  sadece Fitch'in Türkiye'nin notunu ‘yatırım yapılabilir' seviyede tuttuğuna dikkat çeken Erkan, “Not görünümümüzü negatife çevirmiş olan Fitch de not indirimi yapabilir. Bunu bir sonraki değerlendirmesinde yapabileceği gibi, takvim dışı bir açıklama ile bu yıl içerisinde de yapabilirler” dedi.   Erkan, küresel piyasalarda bu hafta 8 Kasım'daki ABD başkanlık seçimlerinin ve ABD'nin büyüme verilerinin öne çıkacağını söyledi.

Trump seçilirse FED faiz artırmaz

Venbey Yatırım Araştırma Müdürü Barış Ürkün, Moody's kararı sonrasında dolar kurunda sert yükselişler yaşanabileceğini belirterek, “Dolarda yeniden 2.9900-3.0200 liraya doğru hareketler görebiliriz” dedi. Ürkün, günlük düşüş trendi direnci 79.500 seviyesinde olan Borsa İstanbul'da ise 75.000-70.000 bandına geri çekilmelerin hız kazanabileceğini öngördü. ABD'deki başkanlık yarışını piyasalar tarafından sevilmeyen Donald Trump'ın kazanması halinde ABD Merkez Bankası FED'in yıl sonunda faiz artırımı yapmasının imkansız hale gelebileceğini belirten Ürkün “Trump FED'in faizleri bilerek düşük tuttuğunu ve FED'in siyaset tarafından yönetildiğini açıklamıştı ve başkan seçilmesi halinde Janet Yellen ile çalışmayacağını söylemişti” değerlendirmesini yaptı.

Yabancı fonlar Türkiye'den çıkar

Türkiye'nin kredi notunun derecelendirme kuruluşu Moody's tarafından sürpriz sayılabilecek şekilde düşürülmesinin ardından TL cinsinden varlıklarda satış baskısı hissedileceğini söyleyen ALB Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Rıdvan Baştürk, 10-11 milyar dolarlık yabancı fonların ülkeden çıkışının beklendiğini hatırlattı. ABD Merkez Bankası FED'in faiz artırımından uzak durması sayesinde küresel risk iştahındaki artışa paralel olarak, Borsa İstanbul'da ve TL cinsi varlıklarda değer artışı olduğunu belirten Baştürk, “Değer kazanımları görülse de Borsa İstanbul ve dolarda kritik seviyeler geçilememişti” dedi.

ViraHaber.com