Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi’ndeki petrol sahalarından çıkan ham petrol Ceyhan Limanı’na getirilerek İsrail’e ulaştırılıyor. Aydınlık’ın edindiği verilere göre ‘POLIEGOS’ adlı ham petrol gemisi yakın zamanda Ceyhan-Aşkelon arasında iki sefer yaparak Kuzey Irak petrolünü İsrail’e ulaştırdı. Ana limanı Yunanistan’ın Pire şehri olan ve vergi ödememek için Marshall Adaları bayrağı çeken ‘POLIEGOS’ üçüncü seferi yapmak için Ceyhan Limanı’ndaki BOTAŞ dolum istasyonuna yanaşmış durumda.

TÜRKİYE-İSRAİL GERİLİMİ

Gazze sınırında geçen cuma yapılan ‘Büyük Geri Dönüş Yürüyüşü’nde’ 17 Filistinlinin İsrail askerleri tarafından öldürülmesi ve TSK’nın Afrin operasyonu nedeniyle Türkiye ile İsrail arasında yaşanan gerginlik sürüyor. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, İsrail’i kınayan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı ‘Afrin’de sivilleri katletmek ve Kuzey Kıbrıs’ı işgal etmekle’ suçladı.

Türkiye ve İsrail arasında, Doğu Akdeniz’deki hak ihlalleri ve Filistin kaynaklı gerilim devam ederken Türk limanları İsrial’in enerji ihtiyacını karşılamaya devam ediyor.

İKİ HAFTADA ÜÇÜNCÜ SEFER

Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi’nden çıkan ham petrol, Kerkük-Yumurtalık Boru Hattı üzerindeki kaçak hattan Türkiye’ye geçirilerek Ceyhan Limanı’na ulaştırılıyor. Buradan gemilerle İsrail’in Aşkelon Limanı’na ulaştırılan ham petrol, İsrail’in enerji ihtiyacında önemli rol oynuyor. Aydınlık’ın ulaştığı bilgilere göre, ‘POLIEGOS’ 22 Mart’ta ve 29 Mart’ta İsrail’e iki sefer yaptı. Nisan ayının başında yola çıkan ham petrol gemisi şu anda Ceyhan Limanı’ndaki BOTAŞ tesislerine dolum yapılmak üzere yanaşmış durumda. Kayıtlara göre kapasitesi 80 bin 542 groston olan ‘POLIEGOS’ ham petrol gemisi sık sık Ceyhan’a gelerek ticareti sağlıyor. ‘POLIEGOS’un, çıkış ve demirleme limanı olarak Yunanistan’ın Pire şehrene kayıtlı olduğu görülüyor. Ancak deniz ticaretinde yaygın olarak kullanılan taktiği uygulayan ‘POLIEGOS’ vergi ödememek için ‘off-shore adaları’ndan biri olan Marshall Adaları’nın bayrağını taşıyor.

Yunanistan bandıralı ‘NISSOS SCHINOUSSA’ isimli geminin de kısa bir süre önceye kadar aynı güzergahtan İsrail’e ham petrol sevkıyatı yaptığı ifade ediliyor.

 GİZLEME ÇABASI

Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi’nden petrol aldığını gizlemeye çalışan İsrail, çeşitli manevralar yaparak göz önünde olmamaya çalışıyor. Ceyhan’dan 29 Mart’ta denize açılan ‘POLIEGOS’, 30 Mart’ta İsrail karasularına girdi ve transponder olarak adlandırılan radarını kapattı. Birkaç gün bekledikten sonra petrolü limana aktaran geminin bu taktiği daha önce de uyguladığı ifade ediliyor. Uluslararası enerji ticareti alanında çalışma yürüten bir kaynak, Aydınlık’a verdiği bilgide, yaklaşık 6 aydır bu geminin seyrini takip ettiğini belirterek “Tankerler, İsrail’in petrol satın aldığını göstermek istemediği ülkelerden geliyor. Bu yüzden saklanmaya çalışılıyor” dedi. Bir başka kaynak ise “Gizlemek için gemi bile değiştirirler, her zaman bu oyunu oynadılar” diye konuştu.

KERKÜK-CEYHAN BORU HATTI

Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi petrolünün Ceyhan’a ulaştırılması için Kerkük-Yumurtalık Boru Hattı kullanılıyor. Boru hattı, 25 Eylül’de yapılan ‘bağımsızlık referandumu’nun ardından Kerkük’ün, Barzani işgalinden kurtarılmasıyla Irak Merkezi Hükümeti’nin kontrolüne geçti.

Enerji uzmanı Necdet Pamir, 2014’ten beri kullanılan ‘bypass’ hattının devrede olabileceğine dikkat çekti. Pamir, Aydınlık’a şu değerlendirmede bulundu: “Mevcut boru hattı büyük oranda kullanılamaz durumda. Irak ve Türkiye arasında yeni boru hattı için imar görüşmeleri sürüyor. Ancak Fişhabur’da Barzani ile işbirliği yapılarak inşa edilen ve Irak halkına ait petrolün hukuksuz biçimde taşındığı ‘bypass’ hattı çalışıyor olabilir. Barzani yıllarca buradaki kaçak hattan ölçüm yaptırmadan petrol kaçırdı. Normalde, Irak’tan gelen petrolün, Türkiye sınırından girmeden önce ölçülüp, sonra sevk edilmesi gerekirdi. Irak Anayasası’na olduğu kadar, Irak-Türkiye Ham Petrol Anlaşması’na da aykırı olan bu hukuksuz uygulama ile, Bölgesel Yönetim söz verdiğinden daha falzasını ihraç ediyordu ve daha fazla kâr alıyordu. Bu sistem halen yürürlükte olabilir. Çünkü her zaman Irak’taki kaotik durumdan faydalanıyorlar.”

Irak-Türkiye arasındaki ham petrol boru hattının Türkiye tarafını kontrol eden BOTAŞ’ın verilerine göre 2017 yılında bu hattan 25,7 milyon ton (185 milyon varil) ham petrol taşındı.

Irak’ta görev yapan üst düzey Türk bürokratlar da Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi ve İsrail arasındaki bu ticareti doğruladılar, Bağdat Yönetimi’nin Akdeniz’e petrol ulaştırabilecek imkanının henüz olmadığına dikkat çektiler.

Aydınlık, Türkiye üzerinden yürütülen bu ticareti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na da sordu. Ancak bakanlıktan gazetemize konuyla ilgili herhangibir açıklama yapılmadı.

Vira Haber