Piri Reis Üniversitesi ev sahipliğinde gerçekleştirilen zirve; kamu, akademi ve sektör temsilcilerini bir araya getirdi.

Zirvede, Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nafiz Arıca, İMEAK Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Başaran Bayrak ve Dünya Denizcilik Üniversitesi (WMU) Deniz Araştırmaları Direktörü Prof. Dr. Aykut Ölçer, denizciliğin geleceğine yönelik önemli mesajlar verdi.

“Geleceğin yeşil gemisi aynı zamanda akıllıdır”

Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nafiz Arıca, konuşmasında dijitalleşme ve yapay zekânın yeşil dönüşüm sürecindeki belirleyici rolüne dikkat çekti. Yapay zekânın rota optimizasyonu, yakıt tüketiminin azaltılması, bakım süreçlerinin öngörülebilir hale getirilmesi ve emisyon yönetimi gibi alanlarda aktif rol üstlendiğini belirten Arıca, şu ifadeleri kullandı:

“Geleceğin yeşil gemisi aynı zamanda akıllı gemidir. Yeşil limanlar ise veriye dayalı, dijital ve entegre ekosistemler olarak şekillenecektir.”

Yeşil dönüşümün yalnızca teknik yatırımlarla sınırlı kalamayacağını vurgulayan Arıca, nitelikli insan kaynağının sürecin merkezinde yer aldığını belirterek üniversitelerin sektörün geleceğini şekillendiren yapılar olması gerektiğini ifade etti. Türkiye’nin doğru vizyon ve iş birlikleriyle yeşil denizcilikte bölgesel bir merkez olabileceğine de dikkat çekti.

“Net sıfır emisyon bir tercih değil, zorunluluktur”

İMEAK Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Başaran Bayrak ise konuşmasında, net sıfır emisyon hedefinin denizcilik sektörü için artık kaçınılmaz bir zorunluluk haline geldiğini vurguladı. Dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 88’inin deniz yoluyla gerçekleştiğini hatırlatan Bayrak, denizciliğin iklim değişikliğiyle mücadelede kritik bir rol üstlendiğini söyledi.

“Net sıfır emisyon hedefi bizler için bir tercih değil, ticari varlığımızı sürdürebilmenin temel şartıdır.”

Bayrak, Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) 2050 net sıfır hedefi doğrultusunda yürüttüğü çalışmalar ile Avrupa Birliği’nin Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) ve FuelEU Maritime düzenlemelerinin sektöre doğrudan mali ve teknik etkiler getirdiğini belirtti. Karbon emisyonunun artık yalnızca ölçülen değil, bedeli ödenen bir unsur haline geldiğine dikkat çekti.

Dekarbonizasyon sürecinin yalnızca yakıt değişimi olarak görülmemesi gerektiğini ifade eden Bayrak; dijitalleşme, enerji verimliliği, akıllı limanlar ve sürdürülebilir tersanecilik anlayışının dönüşümün ayrılmaz parçaları olduğunu kaydetti. Özellikle KOBİ ölçeğindeki işletmeler için finansman desteğinin hayati önemde olduğunu vurguladı.

“Karbonsuzlaşma tüm ekosistemi kapsamalı”

Zirvede söz alan Dünya Denizcilik Üniversitesi Deniz Araştırmaları Direktörü Prof. Dr. Aykut Ölçer ise karbonsuzlaşmanın yalnızca gemilerle sınırlı bir süreç olarak ele alınamayacağını vurguladı. Limanlar ve tedarik zincirinin de bu dönüşümün merkezinde yer alması gerektiğini belirten Ölçer, “kimse geride kalmamalı” ilkesinin altını çizdi.

Liman emisyonlarının Scope 1, 2 ve 3 kapsamında değerlendirilmesinin önemine değinen Ölçer, net sıfır hedeflerine ulaşmak için liman altyapılarının uluslararası denizcilik politikalarıyla uyumlu hale getirilmesi gerektiğini ifade etti.

Veri eksikliğinin sektörün önündeki en büyük engellerden biri olduğunu belirten Ölçer, sağlıklı veri olmadan hedef belirlemenin ve ilerlemenin ölçülmesinin mümkün olmadığını söyledi. 2040 ve 2050 hedefleri için alternatif yakıtların vazgeçilmez olduğuna dikkat çeken Ölçer, altyapı ve insan kaynağı yatırımlarının hızlandırılması gerektiğini vurguladı.

Sektör için ortak yol haritası

İMEAK Deniz Ticaret Odası tarafından düzenlenen 2. Denizcilikte Yeşil Dönüşüm Zirvesi, sürdürülebilirlik, çevre dostu teknolojiler, finansman ve insan kaynağı başlıklarında sektörün ortak yol haritasının çizildiği önemli bir platform olarak öne çıktı. Zirve, denizcilikte yeşil dönüşümün rekabetten ziyade iş birliği anlayışıyla yürütülmesi gerektiği mesajıyla sona erdi.