2010'daki Mavi Marmara saldırısıyla gerilen İsrail ile Türkiye ilişkilerinin onarılması için ön anlaşma sağlandı. Bir İsrailli yetkili, İsrailli ve Türk yetkililer ilişkileri normalleştirmek için büyükelçilerin de geri dönmesini de kapsayan geçici bir anlaşmaya vardığını söyledi.

Geçici anlaşmaya İsviçre'de varıldı

Adını vermek istemeyen yetkili, geçici anlaşmaya İsviçre'deki bir toplantıda ulaşıldığını söyledi.

İsviçre'deki toplantıya İsrail'den yakında Mossad'ın başına geçecek Yossi Cohen ve Başbakan Benyamin Netenyahu'nun temsilcisi Joseph Ciechanover katıldı. Türk tarafındansa Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu katıldı.

20 milyon dolar tazminat

Anlaşma kapsamında İsrail, Türkiye'ye 20 milyon dolar tazminat ödeyecek. Bu para özel bir fona aktarılacak ve buradan olayda ölenlerin ailelerine verilecek.

Büyükelçiler geri dönüyor

Türkiye ve İsrail ilişkilerini yenileyip normalleştirecek ve iki ülke büyükelçilerini atayacak.

İsrail askerlerine açılan davalar kapanacak

Türkiye, parlamentodan bir yasa geçirecek. Bu yasa sayesinde Mavi Marmara saldırısına katılan İsrail ordusu subay ve askerlerine karşı açılan bütün davalar kapatılacak. Yeni davaların açılması da engellenecek.

Hamas'ın faaliyetleri sınırlandırılıyor

Türkiye, Hamas'tan Saleh al-Aruri'yi sınırdışı edecek ve Hamas'ın Türkiye'deki aktiviteleri sınırlandırılacak.

Doğalgaz anlaşması olabilir

Nihai anlaşma iki ülke arasında imzalandığında Türkiye ve İsrail doğalgaz arama konusunda işbirliğine yollarını arayacak.

Başbakanlık kaynakları görüşmeleri doğruladı

Başbakanlık yetkilileri, " Türkiye ile İsrail arasındaki görüşmelere ilişkin, iki ülke arasında varılmış nihai bir mutabakat olmamakla birlikte, görüşmeler olumlu bir şekilde devam etmektedir" ifadesini kullandı.

Başbakanlık yetkilileri, Türkiye ve İsrail arasında bir süreden beri görüşmelerin yapıldığını belirtti. Görüşmelerle ilgili bilgi veren yetkililer, " İsrail ile Türkiye arasındaki görüşmelere ilişkin iki ülke arasında varılmış nihai bir mutabakat olmamakla birlikte, görüşmeler olumlu bir şekilde devam etmektedir" değerlendirmesinde bulundu.

Türk dışişleri kaynakları: İlişkiler onarılmadı fakat bu yakın

El Cezire'ye konuşan üst düzey Dışişleri yetkilisi ise İsrailli yetkililerle İsviçre'de görüşmeler yaptıklarını doğrulasa da " İsviçre de görüştüğümüz doğru. Ama ilişkiler onarılmadı. Fakat bunun yakın olduğunu söyleyebilirim." dedi.

Dışişleri Bakanlığı kaynakları, Türkiye-İsrail arasındaki görüşmelerin yakın zamanda başlayacağını bildirerek, görüşmelerin kısa zamanda sonuçlandırılması için çalışacaklarını ifade etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan şartları açıklamıştı

Türkiye'nin İsrail ile ilişkilerin normalleşmesi için bugüne dek üç şart sürdü. Bunlar Mavi Marmara saldırısı için özür dilenmesi, saldırıda ölen 9 Türk'ün ailelerine tazminat ödenmesi ve Gazze'ye yönelik ablukanın kaldırılmasıydı. 2013 Mart'ında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, o dönem başbakan olan Recep Tayyip Erdoğan'ı arayarak saldırı için özür dilemiş ve tazminat ödemeyi kabul etmişti. Ancak o günden bu yana ilişkilerin normalleşmesi için iki taraftan da herhangi başka bir adım gelmemişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkmenistan ziyareti dönüşünde uçakta gazetecilere yaptığı açıklamalarda Türkiye'nin üç şartının kabul edilmesi halinde İsrail ile ilişkilerin normalleşebileceğini, bunun da bölge için büyük faydaları olacağını belirtmişti. İsrail'in tazminat ödeme taahhütü ve anlaşma, bu açıklamadan yalnızca birkaç gün sonra geldi.

İHH’dan tepki geldi

Türkiye ile İsrail’in anlaşmaya yakın olduğu açıklamasına, Mavi Marmara gemisinin de içinde yer aldığı yardım filosunu organize eden kısa adı İHH olan İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı’ndan tepki geldi. Vakıftan yapılan açıklamada, “Türkiye ile İsrail arasında yapılacak bir anlaşmanın Türkiye, Filistin halkı ve Ortadoğu halklarının aleyhine olduğunu düşünüyoruz” denildi.

İHH’nın açıklamasında “Böyle bir anlaşmanın konusu doğalgaz olamaz. Zira Doğu Akdeniz’deki doğalgaz, Filistin halkının hakkıdır. Mavi Marmara meselesi sadece Türkiye halkının değil, Filistin halkının ve 37 ülke halkının davasıdır.” denildi.

Mavi Marmara'da ne olmuştu?

İsrail, İHH İnsani Yardım Vakfı ve Özgür Gazze Hareketi'nin organize ettiği ve Gazze'ye insani yardım taşıyan altı gemiye Akdeniz'de İsrail'den 130-150 kilometre açıktaki uluslararası sularda askeri müdahalede bulundu. Olay sonucunda gemilerde bulunan aktivistlerden bir kısmı öldürüldü, bir kısmı da yaralandı ve gemiler yolcularıyla birlikte rehin alındı. Saldırıda dokuz Türk vatandaşı hayatını kaybetti.

ViraHaber.com