ÇOMÜ'de Kaplumbağa Merkezi

Balık avlamak için geldikleri Çanakkale'de ağlara takılarak yaralanan deniz kaplumbağalarını yaşatmak için Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) bünyesinde Deniz Kaplumbağaları Uygulama ve Araştırma Merkezi kuruldu.

ÇOMÜ Öğretim Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Deniz Kaplumbağaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Şükran Yalçın Özdilek, Türkiye'nin tüm Akdeniz kıyıları bakımından deniz kaplumbağaları için en önemli bölge konumunda olduğunu söyledi.Bu kaplumbağaların Muğla'dan Hatay'a kadar olan kısmı yuvalamak için kullandığını, karnını doyurmak için ise Çanakkale kıyılarına geldiğini anımsatan Özdilek, toprak altındaki madenlerin nasıl ülke ekonomisi için önemli ise bu kaplumbağalarında ülke ekolojisi için büyük bir değer ve kazanç olduğunu kaydetti. Ağlarına zarar verdiği ve balıkları yediği için deniz kaplumbağalarını balıkçıların düşmanları olarak gördüğünü kaydeden Doç. Dr. Özdilek, bazen yaralı olarak bulunan kaplumbağayı kendisine yük etmemek için denize atan ve onun ölümüne neden olan balıkçılara, kurulan merkez aracılığı ile bundan sonra yardımcı olacaklarını vurguladı.

Yaklaşık 10 yıldır deniz kaplumbağaları üzerine araştırma yaptığını anımsatan Özdilek, "Ben dört yıl önce ÇOMÜ'ye geldim. Buraya geldikten sonra çevreyi izlemeye başladım. Çanakkale kıyılarında zaman zaman medyada deniz kaplumbağalarının kıyılarda ölü bulunduğu yönünde haberler çıkıyordu. Bakıldığında nerelerde çıkıyor bunlar Küçükkuyu, Gürpınar ve Çardak beldeleri sahilinde olduğunu gördük. Bu hayvanlar buralara deniz suyu soğuk olduğundan yuvalamak için gelemezler ancak, yemek ihtiyacını gidermek veya serinlemek için gelebileceklerini düşünüyoruz. Bu sebeple balık avlama sırasında bu kaplumbağaların çoğu ağlara takılarak yaralanıyorlar. Bende bunun üzerine bundan sonraki süreçte yaralanan kaplumbağaları yaşatmak için bu bölgeye bir merkez kurulması için çalışma başlattım. İlk etapta bu tedavi merkezinin Küçükkuyu ve Gürpınar'ın arasında bir yere kurmayı düşünürken, yöneticilerimiz her iki yerde kurulmasını önerdi. Deniz Kaplumbağaları Uygulama ve Araştırma Merkezi'nin tedavi birimleri kurulduğunda hedefimiz balıkçılarla ortak çalışmak. Balıkçılar ile irtibat halinde olarak ağlara takılan bir kaplumbağa olduğunda bizim ekiplerimiz müdahalede bulunarak yaralı hayvanı merkeze getirecek. Biz bu işlemleri yaparken balıkçılarımızı da eğitelim istedik. Çünkü bilinçsizce yapılan müdahaleler yaşama ümidi olan kaplumbağaların maalesef ölümüne neden oluyor. Her ne kadar adları deniz kaplumbağası olasa da bu hayvanlar suyun içinde en fazla 20 dakika durabiliyor. Ağa takılı olan bir kaplumbağada uzun süre deniz içinde kaldığında ilk etapta baygınlık geçiriyor. Ağı çektiğinde baygın haldeki kaplumbağayı gören balıkçı bu hayvan ölmüş deyip tekrar denize atıyor. Halbuki onu karaya çıkarıp kumsala koysa o tekrar kendine geldiğinde denize döner. B u ve buna benzer püf noktaları bu merkezimizde balıkçılara eğitim çalışması adı altında anlatacağız."diye konuştu.

Kurulması düşünülen merkezde röntgeninden ameliyat malzemesine kadar tüm ekipmanlarla tam donanımlı olacağını belirten Şükran Özdilek, bu sayede bu merkezde sadece kaplumbağalara değil civarda yaşayan köylülerin hasta olan hayvanlarının tedavisi için veterinerlere cihaz donanımı konusunda destek vereceklerini söyledi. Bu merkezde 24 saat görev yapılacağının altını çizen Özdilek, merkezlerde ilk etapta üçer tane yüksek lisans öğrencisi görevlendireceklerini, bu öğrencilerin burada hem doktorasını yapacaklarını hemde maaşlı olarak çalışacaklarını ifade etti. Bu tedavi merkezlerin ortalama maliyetinin 2 milyon TL olacağını sözlerine ekleyen Özdilek, bu konuda projeyi hazırladıklarını ve rektörlüğe sunduklarını çalışmalara önümüzdeki aylarda başlayacaklarını söyledi.